بررسی مشکلات مدارس دولتی و غیرانتفاعی در دوران کرونا و پس از آن / بررسی مسائل بهداشتی / هزینه / آموزش
در ایام کرونا و دوران کاهش این بیماری، دغدغه بسیاری خانواده‌ها، انتخاب مدرسه خوب برای دانش‌آموزان است؛ این مسئله به‌تدریج، پرداخت هزینه‌های گزاف را برای بسیاری خانواده‌ها به دنبال داشته است؛ از جمله این مسائل، افزایش شهریه‌های مدارس غیرانتفاعی است؛ چنانچه طبق بررسی‌های انجام شده مدارس توسط نویسنده خبر، درصد شهریه‌ها و حتی بیشتر از آن در مدارس غیرانتفاعی افزایش‌یافته است این در حالی است که سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان و ناظران مرکزی وزارت آموزش و پرورش، نظارت ضعیفی به لحاظ شهریه دانش‌آموزان در مدارس غیرانتفاعی داشته‌اند؛ این مشکل سبب شده است خانواده‌ها دچار سردرگمی شوند.
بررسی‌ها حاکی از آن است بسیاری از مدارس غیرانتفاعی، بدون توجه به ضوابط و قوانین عمل می‌کنند و نسبت به آشکار شدن تخلفاتشان ترسی ندارند.
از سویی دیگر طبق بررسی‌ها، والدین شکایت داشته‌اند که کلاس‌ها در ایام کرونا به‌صورت مجازی برگزار نشده و تعداد حضور دانش‌آموزان بیش از 2 روز در هفته بوده است؛ هم چنین والدین معتقدند که برخی مدارس غیرانتفاعی هزینه کلاس‌های فوق‌برنامه را دریافت می‌کنند اما فوق‌برنامه‌ای برای دانش‌آموزان برگزار نمی‌کنند و هزینه‌ها صرف امور دیگری می‌شود.
از سویی دیگر نیز والدین گله‌مندند که شهریه‌ها قبل از مصوبه شورای سیاستگذاری افزایش‌یافته است و جدای از آن، هزینه‌هایی چون اردو از دانش‌آموزان جداگانه دریافت می‌شود.
علاوه بر این، مدیران آموزش و پرورش استان‌ها در مورد مراجعه والدین به مدارس غیرانتفاعی می‌گویند: روشن نبودن سال تحصیلی آینده دانش‌آموزان و گاهی ثبت‌نام شدن دانش‌آموزان به دلایل متعددی چون دوری مسیر، انضباط، معدل پایین و یا گاهی به دلایل دیگری چون برخورد نامناسب مدیران و معاون‌های مدارس دولتی و یا گذاشتن شروطی برای ثبت‌نام برخی دانش‌آموزان و نیز کیفیت پایین تدریس در برخی مدارس دولتی سبب شده است انگیزه ثبت‌نام والدین برای ثبت‌نام پایین آید و والدین بر سر دوراهی ثبت‌نام مدارس دولتی و غیردولتی فرزندان خود قرار گیرند.
البته که لازم به ذکر است مدارس غیرانتفاعی جدید و تازه‌تأسیس در سال جدید، سخت‌گیری مدارس دولتی را به لحاظ انضباط و قوانین مدرسه رعایت کرده است؛ هم چنین مدارس غیرانتفاعی نوبنیاد، در شروع کار برای کسانی طراحی شده‌اند که توانایی مالی کمتری دارند؛ هم چنین، دبیران در این مدارس، ارتباط بیشتری با دانش‌آموزان خود داشته‌اند و پایه تحصیلی آن‌ها را نیز تقویت می‌کنند.
بررسی‌ها حاکی از آن است دلیل ثبت‌نام برخی والدین و گرایش آن‌ها به مدارس غیرانتفاعی به نسبت مدارس دولتی شامل موارد زیر است:
- والدین و یا مراکز مشاوره تحصیلی تشخیص می‌دهند دانش‌آموز با استعداد و کوشا است و بر این اساس سعی دارند دانش‌آموز را در کلاس‌های شلوغ ثبت‌نام نکنند تا استعدادهای دانش‌آموزشان از بین نروند.
- در ایام کرونا ویروس، دانش‌آموزان به دلایل بهداشتی در مدارس غیرانتفاعی ثبت‌نام می‌شوند.
- در ایام کرونا کلاس‌ها در مدارس غیرانتفاعی به‌صورت نیمه‌حضوری و با تعداد محدود و در مراکز بهداشتی‌تری به نسبت مدارس دولتی برگزار می‌شود.
- رسیدگی و امکانات مدارس غیرانتفاعی به دانش‌آموزان بیشتر است.
- مدیر و معلمان و کارمندان مدارس غیرانتفاعی، رفتار مطلوب‌تر و بهتری با دانش‌آموزان به نسبت مدارس دولتی دارند.
- کلاس‌های کنکور، اردو و فوق‌برنامه در برخی مدارس غیرانتفاعی بهتر و بیشتر صورت می‌گیرد.
بر این اساس والدین ترغیب می‌شوند هزینه‌های گزافی را بپردازند تا دانش آموز، راحتی، امکانات و مزایای بیشتری در مدارس غیرانتفاعی داشته باشد.
ناگفته نماند که دراین‌خصوص، کمری، معاون آموزش‌وپرورش متوسطه تصریح کرده است: مدارس غیرانتفاعی از جهات بهداشت محیطی و مسائل بهداشتی دانش‌آموزان که شامل استفاده از ماسک، تعامل با یکدیگر و رعایت فاصله‌گذاری است وضعیت بهتری به نسبت مدارس دولتی دارند؛ اما بااین‌حال هنوز برخی مدارس این مسئله را بی‌اهمیت می‌دانند.
گفتنی است دولت، طبق اصل 30 قانون اساسی دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان و مطلوب را تا پایان دوره متوسطه برای دانش‌آموزان فراهم آورد اما در عمل به‌جای اجرای اصل 30 قانون اساسی، تنوع مدارس متنوع و اخذ هزینه‌های گزاف و در مواردی، درنظرداشتن شرایط خاص و آزمون‌های سخت را برای برخی مدارس (چون مدارس شاهد، نمونه دولتی و سمپاد) در نظر دارد و براین‌اساس، کمتر دانش‌آموزانی با شرایط عادی، ثبت‌نام خواهد کرد.
بررسی مشکلات مدارس دولتی و غیرانتفاعی
بررسی‌ها حاکی از آن است عملکرد آزمون‌های سراسری و المپیادها در مدارس متوسطه دولتی صحیح نیست و این ویژگی سبب می‌شود والدین علی‌رغم وعده‌های داده شده مدارس دولتی، به این مدارس اعتماد کمتری کنند و فرزندان خود را در مدارس غیرانتفاعی حتی با هزینه‌های گزاف ثبت‌نام کنند.
البته که معاون آموزش و پرورش در این باره افزود: رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در مدارس و رعایت 1 متر و نیم‌فاصله دانش‌آموزان الزامی است؛ وی بیان کرد: تراکم کلاس‌ها در مدارس دولتی در ایام کرونا نهایتاً 25- 30 نفر هستند و تراکم 40- 43 نفر در برخی مدارس، بسیار بالا است و باید دراین‌خصوص، برنامه‌ریزی کلاسی و انجام گروه‌بندی‌هایی در ساعت و روزهای مشخصی صورت گیرد، هم چنین موضوع تهویه کلاس در فصل سرد و گرم رعایت شود و باید در هر ساعت 10 دقیقه به کلاس‌ها استراحتی داده شود تا فرصتی برای تخلیه کلاس در دوران بیماری کرونا داده شود.
وی اضافه کرد: البته که در این باره، تعداد دانش‌آموزان مدارس مختلف کشور با هم یکسان نیست و به این دلیل نمی‌توان نسخه واحدی برای مدارس صادر کرد.
کمره ای، معاون آموزش متوسط وزارت آموزش و پرورش یادآور شد: مدارس دولتی و غیرانتفاعی باید قواعد و دستورالعمل‌های بهداشتی را بیش از پیش رعایت کنند.
ازاین‌رو به‌منظور افزایش کیفیت مدارس دولتی توصیه است:
- مهارت عمومی در مدارس افزایش یابد.
- رفتار مدیران متناسب با دانش‌آموزان نسل امروز باشد.
- رفتار معلمان و مدیران با دانش‌آموزان مطلوب‌تر باشد.
- آموزش‌ها باکیفیت مطلوب‌تری در مدارس انجام شود.
- مدارس بر کنکور و مهارت تست‌زنی تمرکز کنند.
- کلاس‌های تقویتی و رفع اشکال برای دانش‌آموزان انجام شود.
هم چنین والدین نیز لازم است:
- همکاری لازم را با مدارس انجام دهند و در مدارس حاضر شوند.
- والدین پیگیر وضعیت درسی دانش‌آموزان در مدرسه باشند.
- انتظار معقولانه‌تری از مدیران و معلمان مدارس داشته باشند.
والدین، خود نیز برای افزایش سطح تحصیلات دانش‌آموزان و رسیدگی به دروس آن‌ها در منزل تلاش کنند.
هم چنین توصیه است درصورتی‌که دانش‌آموز دارای مشکلاتی روحی و مسائل دیگر بودند، والدین این مسئله را با مشاور مدرسه در میان بگذارد و علاوه بر معلمان و مشاوران، والدین نیز در رفع مشکل فرزندان خویش کوشا باشند.
